Çad
📝 Vize başvurusu gerekli
Hakkında
Çad (İng: Chad), Afrika kıtasının Sahra Altı Afrika bölgesinde yer alır. Toplam yüz ölçümü 1,3 milyon km²dir ve %3,3 ormanlık alandan oluşur. Nüfusu 2023 yılı itibari ile 18 milyondur. %24,4 şehirlerde, %75,6 ise kırsalda yaşamaktadır.
Çad (Arapça: تشاد; Fransızca: Tchad), resmi adıyla Çad Cumhuriyeti, Kuzey-Orta Afrika'da denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Kuzeyde Libya, doğuda Sudan, güneyde Orta Afrika Cumhuriyeti, güneybatıda Kamerun ve Nijerya (Çad Gölü), batıda ise Nijer ile komşudur.
Kuzeyde çöl bölgesi, merkezde yarı-kurak Sahel kuşağı ve güneyde daha verimli olan Sudan Savanı bölgesi Çad'ın başlıca bölgeleridir. Ülkenin ismini aldığı Çad Gölü, Çad'ın en büyük ve Afrika'nın ikinci büyük sulak alanıdır. Başkent N'Djamena en büyük şehirdir. Resmi diller Arapça ve Fransızcadır. Ülke 200'den fazla etnik ve dilsel topluluğa ev sahipliği yapmaktadır. İslam (%51.8) ve Hristiyanlık (44.1%) en yaygın iki dindir.MÖ 7. binyıldan başlayarak büyük insan grupları Çad havzasına göç ettiler. MS 1. binyılın sonlarına dek Çad'ın Sahel kuşağından geçen trans Sahra ticaret yollarını ele geçirmeye çalışan birçok imparatorluk kuruldu ve yıkıldı.
Bölge 1920'de Fransa'nın egemenliğine girdi ve Fransız Ekvatoral Afrikası'na dahil edildi. 1960'ta François Tombalbaye liderliğinde bağımsızlık ilan edildi. Tombalbaye'nin Müslüman kuzeye yönelik politikalarına duyulan öfke 1965'te uzun süren bir iç savaşın patlak vermesine yol açtı. 1979'da isyancılar başkenti ele geçirdi ve Güney'in hegemonyasına son verdi. Ancak ayaklanma liderleri arasında yeni bir savaş Hissène Habré'nin rakiplerini yenmesine kadar sürdü. 1978'de Libya'nın saldırısıyla başlayan Çad-Libya Savaşı Fransız askeri müdahalesiyle 1987'de son buldu. Hissène Habré de 1990'da general Idriss Déby tarafından devrildi. 1991'de Fransız desteğiyle Çad silahlı kuvvetlerinin modernizasyonu başlatıldı. 2003'ten bu yana süren Sudan'daki Darfur sorunu Çad sınırlarının içine yayıldı ve ülkenin istikrarsızlaşmasına neden oldu. Zaten yoksul olan ülke ve halk, sınıra yakın bölgelerde kurulan kamplar ve çevresine yerleşen yüz binlerce Sudanlı mülteciyi ağırlama mücadelesi verdi.
Birçok siyasi parti faaliyet gösterse de Çad'da tüm güçler eski cumhurbaşkanı Déby'nin kurduğu Vatansever Kurtuluş Hareketi'nin elindedir. Ülke siyasal şiddet ve darbe girişimleriyle boğuşmaya devam etmektedir. Çad dünyanın en yoksul ve en yolsuz ülkelerinden biridir; halkın çoğu geçimlik tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır. Petrol satışı 2003'te geleneksel pamuk endüstrisini geçerek ana ihracat kalemi olmuştur. Çad'ın insan hakları sicili zayıftır. Keyfi hapis cezaları, yargısız infazlar, hem güvenlik güçleri hem de silahlı milisler tarafından özgürlük kısıtlamaları gibi hak ihlalleri sık görülmektedir.
Kuzeyde çöl bölgesi, merkezde yarı-kurak Sahel kuşağı ve güneyde daha verimli olan Sudan Savanı bölgesi Çad'ın başlıca bölgeleridir. Ülkenin ismini aldığı Çad Gölü, Çad'ın en büyük ve Afrika'nın ikinci büyük sulak alanıdır. Başkent N'Djamena en büyük şehirdir. Resmi diller Arapça ve Fransızcadır. Ülke 200'den fazla etnik ve dilsel topluluğa ev sahipliği yapmaktadır. İslam (%51.8) ve Hristiyanlık (44.1%) en yaygın iki dindir.MÖ 7. binyıldan başlayarak büyük insan grupları Çad havzasına göç ettiler. MS 1. binyılın sonlarına dek Çad'ın Sahel kuşağından geçen trans Sahra ticaret yollarını ele geçirmeye çalışan birçok imparatorluk kuruldu ve yıkıldı.
Bölge 1920'de Fransa'nın egemenliğine girdi ve Fransız Ekvatoral Afrikası'na dahil edildi. 1960'ta François Tombalbaye liderliğinde bağımsızlık ilan edildi. Tombalbaye'nin Müslüman kuzeye yönelik politikalarına duyulan öfke 1965'te uzun süren bir iç savaşın patlak vermesine yol açtı. 1979'da isyancılar başkenti ele geçirdi ve Güney'in hegemonyasına son verdi. Ancak ayaklanma liderleri arasında yeni bir savaş Hissène Habré'nin rakiplerini yenmesine kadar sürdü. 1978'de Libya'nın saldırısıyla başlayan Çad-Libya Savaşı Fransız askeri müdahalesiyle 1987'de son buldu. Hissène Habré de 1990'da general Idriss Déby tarafından devrildi. 1991'de Fransız desteğiyle Çad silahlı kuvvetlerinin modernizasyonu başlatıldı. 2003'ten bu yana süren Sudan'daki Darfur sorunu Çad sınırlarının içine yayıldı ve ülkenin istikrarsızlaşmasına neden oldu. Zaten yoksul olan ülke ve halk, sınıra yakın bölgelerde kurulan kamplar ve çevresine yerleşen yüz binlerce Sudanlı mülteciyi ağırlama mücadelesi verdi.
Birçok siyasi parti faaliyet gösterse de Çad'da tüm güçler eski cumhurbaşkanı Déby'nin kurduğu Vatansever Kurtuluş Hareketi'nin elindedir. Ülke siyasal şiddet ve darbe girişimleriyle boğuşmaya devam etmektedir. Çad dünyanın en yoksul ve en yolsuz ülkelerinden biridir; halkın çoğu geçimlik tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır. Petrol satışı 2003'te geleneksel pamuk endüstrisini geçerek ana ihracat kalemi olmuştur. Çad'ın insan hakları sicili zayıftır. Keyfi hapis cezaları, yargısız infazlar, hem güvenlik güçleri hem de silahlı milisler tarafından özgürlük kısıtlamaları gibi hak ihlalleri sık görülmektedir.
🗒️ Vize gerekiyor mu?
Türk vatandaşlarının Çad seyahatlerinde vize alması gerekmekte.
💬 Konuşulan diller
Arapça, Fransızca konuşulur.
💵 Para birimleri
CFA Frangı BEAC [1 XAF = 0,051 TL] kullanılır.
🏧 Nakit para
Kredi kartı kullanımı [2017: %2.985554002] ülke çapında çok yaygın olmadığı için yanınızda nakit para taşımanız önerilir. Yaklaşık 🏧 167 bankamatik bulunmaktadır.
🧑🤝🧑 Turizm
2017 yılında 87 bin turist ağırladı.
📱 Internet hızı
Malasef elimizde internet, mobil ya da wifi hızı ile ilgili veri yok.
☀️ Hava durumu
Yıllık ortalama hava sıcaklığı 🔥 27 °C ve çok sıcak. Mevcut üç ayın (Ekim, Kasım ve Aralık) ortalaması ise ☀️ 24 °C ve sıcak. İçinde bulunduğumuz sonbahar mevsimi ise 🔥 27 °C ve çok sıcak.
Yıllık ortalama | 27 °C 🔥 |
3 aylık ortalama | 24 °C ☀️ |
Bahar ortalaması | 29 °C 🔥 |
Yaz ortalaması | 29 °C 🔥 |
Sonbahar ortalaması | 27 °C 🔥 |
Kış ortalaması | 22 °C ☀️ |
Mevsimler hakkında not: güney yarımkürede mevsimlerin ters olduğunu unutmayın. Örneğin Türkiye için yaz ayı haziran, temmuz ve ağustos aylarından oluşurken, güney yarımkürede yer alan bir ülkede bu aylar kışa dahildir. Mevsimlik ortalamalar, kuzey yarımküreye göre gösterilmektedir.
📈 Ekonomi
2023 yılı verilerine göre gayrisafi milli hasılası (GSMH) 13 milyar dolar, kişi başına düşen yıllık gelir ise %1,1 artışla, 710 dolardır. 2023 yılında tüketici enflasyonu %10,8 olarak hesaplanmıştır.
🏛️ Konsolosluk
Türkiye Cumhuriyeti'nin toplam 1 adet büyükelçilik, konsolosluk vb. misyonu bulunmaktadır. Detaylar için buraya bakabilirsiniz.
🏠 Şehirler12
🗺️ Harita
📹 Seyahat videoları4
Bilgilendirme
Bu sayfada ki bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve herhangi bir teminat sağlamaz. İstatistiksel veriler açık kaynaklardan yararlanarak derlenmiş olmakla birlikte güncel olmayan içerik barındırabilir. Bazı ülkelerin uyguladığı kısıtmalar, COVID-19’a karşı tamamen aşılanmış kişiler için daha esnek olabilir. Bazı aşılar belirli yerlerde kabul edilmeyebilir, bu nedenle seyahatiniz öncesinde resmi kaynaklardan teyit edin.