Tacikistan
🖥️ E-vize
Hakkında
Tacikistan (Tacikçe: Тоҷикистон), resmî adıyla Tacikistan Cumhuriyeti (Tacikçe: Ҷумҳурии Тоҷикистон), 143.100 km2 (55.300 sq mi) yüzölçümü ve 9.537.645 kişilik tahmini nüfusu ile Orta Asya'da denize çıkışı olmayan bir ülkedir. Komşuları güneyde Afganistan, batıda Özbekistan, kuzeyde Kırgızistan ve doğuda Çin'dir. Resmî dil, en büyük etnik grup olan Taciklerin anadili olan Tacikçedir. Tacik halkının geleneksel anavatanları, günümüz Tacikistan'ının yanı sıra Afganistan ve Özbekistan'ın bazı kısımlarını içerir. Ülke başkanlık sistemiyle yönetilmekte olup, seküler bir yapıya sahiptir. Başkent ve en büyük şehir Duşanbe'dir.
Ülkede MÖ 4000'lerden beri yerleşim yer almış olup, pek çok tarihi ve arkeolojik kültür bölgede varlığını sürdürmüştür. Baktria-Margiyana Arkeoloji Bölgesi ve Andronovo kültürü erken çağlarda ülke topraklarında bulunmuştur. Ahameniş İmparatorluğu, Sasani İmparatorluğu, Eftalitler, Samanîler ve Moğol İmparatorluğu gibi devletler ülkede hüküm sürmüştür. Timurlular ve Buhara Hanlığı altında bölgede Timurlu Rönesansı etkin olmuştur. Ülke daha sonra Rus İmparatorluğu tarafından ele geçirilmiştir. 20. yüzyılın başında Sovyetler Birliği kurulduktan sonra bu birliğin uzantısı olan Tacikistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti varlığını sürdürmüştür. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra ülke bağımsızlığını ilan etmiş, takip eden 1992-1997 döneminde bir iç savaş yaşanmıştır. Savaşın sona ermesinden bu yana, yeni kurulan siyasi istikrarı ve dış yardımı, ülke ekonomisinin büyümesine izin verdi. 1994'ten beri Cumhurbaşkanı İmamali Rahman tarafından yönetilen ülke, otoriter liderlik, yolsuzluk ve işkence, keyfi hapis, kötüleşen siyasi baskı, din özgürlüğünden yoksunluk ve diğer sivil özgürlükler de dahil olmak üzere insan haklarının yaygın ihlalleri nedeniyle bir dizi sivil toplum örgütü tarafından eleştirildi.Tacikler (ayrıca Tojiki), esas olarak Tacikistan'da yaşayan ve Afganistan, Özbekistan, Kazakistan ve Rusya'da büyük diasporalara sahip yaklaşık 7 milyonluk bir etnik gruba aittir. En büyük etnik grubun Tacikler olduğu ülkede Özbekler ve Ruslar en büyük azınlıkları oluştururlar. Tacikler, Orta Asya'daki Türkçe konuşmayan tek halktır, çünkü resmî ve en yaygın dil Farsçanın bir lehçesi olan Tacikçedir, ancak bunun yanında Özbekçe, Rusça ve Pamir dilleri ülkede konuşulur. Ülkedeki en yaygın din İslam olup, çoğunluğu Sünni Müslümanlardır, ancak Şii İslam öğretisine bağlı etkili bir İsmaililer topluluğu vardır. Dağlar ülkenin yaklaşık yüzde 90'ını kaplıyor ve bu da ülkedeki birçok alanı ticari tarım için uygun hale getiriyor. Kuzey ve güney illerindeki vadilerde çiftçiler yüksek değerli ihraç kalitesinde pamuk, meyve, tütün, sebze ve çilek yetiştirmektedir. Tacikistan, BDT üyeleri arasında Özbekistan'dan sonra en büyük ikinci ipek üreticisidir. Ülke, 12 ila 50 milyon varil petrol ve 5,6 ila 10 milyar metreküp gaz arasında değişen çok küçük petrol ve gaz yataklarına sahiptir (2006, resmi tahmini). Ek olarak, Tacikistan'da önemli miktarda antimon, altın, cıva, kömür, gümüş, uranyum ve diğer mineral yatakları bulunmaktadır. Toplam gümüş yatakları 40.000 ila 60.000 ton arasında değişmektedir. Tacikistan, Birleşmiş Milletler, Bağımsız Devletler Topluluğu, AGİT, İslam İşbirliği Teşkilatı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Şanghay İşbirliği Örgütü ve KGAÖ'nun bir üyesi ve ayrıca bir NATO Barış İçin Ortaklık ortağıdır.
Ülkede MÖ 4000'lerden beri yerleşim yer almış olup, pek çok tarihi ve arkeolojik kültür bölgede varlığını sürdürmüştür. Baktria-Margiyana Arkeoloji Bölgesi ve Andronovo kültürü erken çağlarda ülke topraklarında bulunmuştur. Ahameniş İmparatorluğu, Sasani İmparatorluğu, Eftalitler, Samanîler ve Moğol İmparatorluğu gibi devletler ülkede hüküm sürmüştür. Timurlular ve Buhara Hanlığı altında bölgede Timurlu Rönesansı etkin olmuştur. Ülke daha sonra Rus İmparatorluğu tarafından ele geçirilmiştir. 20. yüzyılın başında Sovyetler Birliği kurulduktan sonra bu birliğin uzantısı olan Tacikistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti varlığını sürdürmüştür. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra ülke bağımsızlığını ilan etmiş, takip eden 1992-1997 döneminde bir iç savaş yaşanmıştır. Savaşın sona ermesinden bu yana, yeni kurulan siyasi istikrarı ve dış yardımı, ülke ekonomisinin büyümesine izin verdi. 1994'ten beri Cumhurbaşkanı İmamali Rahman tarafından yönetilen ülke, otoriter liderlik, yolsuzluk ve işkence, keyfi hapis, kötüleşen siyasi baskı, din özgürlüğünden yoksunluk ve diğer sivil özgürlükler de dahil olmak üzere insan haklarının yaygın ihlalleri nedeniyle bir dizi sivil toplum örgütü tarafından eleştirildi.Tacikler (ayrıca Tojiki), esas olarak Tacikistan'da yaşayan ve Afganistan, Özbekistan, Kazakistan ve Rusya'da büyük diasporalara sahip yaklaşık 7 milyonluk bir etnik gruba aittir. En büyük etnik grubun Tacikler olduğu ülkede Özbekler ve Ruslar en büyük azınlıkları oluştururlar. Tacikler, Orta Asya'daki Türkçe konuşmayan tek halktır, çünkü resmî ve en yaygın dil Farsçanın bir lehçesi olan Tacikçedir, ancak bunun yanında Özbekçe, Rusça ve Pamir dilleri ülkede konuşulur. Ülkedeki en yaygın din İslam olup, çoğunluğu Sünni Müslümanlardır, ancak Şii İslam öğretisine bağlı etkili bir İsmaililer topluluğu vardır. Dağlar ülkenin yaklaşık yüzde 90'ını kaplıyor ve bu da ülkedeki birçok alanı ticari tarım için uygun hale getiriyor. Kuzey ve güney illerindeki vadilerde çiftçiler yüksek değerli ihraç kalitesinde pamuk, meyve, tütün, sebze ve çilek yetiştirmektedir. Tacikistan, BDT üyeleri arasında Özbekistan'dan sonra en büyük ikinci ipek üreticisidir. Ülke, 12 ila 50 milyon varil petrol ve 5,6 ila 10 milyar metreküp gaz arasında değişen çok küçük petrol ve gaz yataklarına sahiptir (2006, resmi tahmini). Ek olarak, Tacikistan'da önemli miktarda antimon, altın, cıva, kömür, gümüş, uranyum ve diğer mineral yatakları bulunmaktadır. Toplam gümüş yatakları 40.000 ila 60.000 ton arasında değişmektedir. Tacikistan, Birleşmiş Milletler, Bağımsız Devletler Topluluğu, AGİT, İslam İşbirliği Teşkilatı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Şanghay İşbirliği Örgütü ve KGAÖ'nun bir üyesi ve ayrıca bir NATO Barış İçin Ortaklık ortağıdır.
🗒️ Vize gerekiyor mu?
Türk vatandaşlarının Tacikistan seyahat öncesinde (maksimum 45 gün) elektronik vize başvurusu yapması gerekmekte.
🏷️ Etiketler
Tacikistan için belirlediğimiz etiketler şu şekilde:
💬 Konuşulan diller
Rusça, Tacikçe konuşulur.
💵 Para birimleri
Tacikistan Somonisi [1 TJS = 2,844 TL] kullanılır.
🏧 Nakit para
Kredi kartı kullanımı [2017: %5.676101148] ülke çapında çok yaygın olmadığı için yanınızda nakit para taşımanız önerilir. Yaklaşık 🏧 858 bankamatik bulunmaktadır.
🧑🤝🧑 Turizm
2018 yılında 1 milyon turist ağırladı. 2019 yılında turizm, ekonomiye 179,1 milyon dolar ile %14,4 oranında katkı sağlamıştır.
📱 Internet hızı
Sabit internet, 29.74 Mbps ile 🐢ortalama hızlı.
Sabit Internet (0.94 / 10)
☀️ Hava durumu
Yıllık ortalama hava sıcaklığı ❄️ 4 °C ve soğuk. Mevcut üç ayın (Aralık, Ocak ve Şubat) ortalaması ise 🧊 -8 °C ve dondurucu. İçinde bulunduğumuz kış mevsimi ise 🧊 -8 °C ve dondurucu.
Yıllık ortalama | 4 °C ❄️ |
3 aylık ortalama | -8 °C 🧊 |
Bahar ortalaması | 3 °C ❄️ |
Yaz ortalaması | 15 °C 🌤️ |
Sonbahar ortalaması | 5 °C ❄️ |
Kış ortalaması | -8 °C 🧊 |
Mevsimler hakkında not: güney yarımkürede mevsimlerin ters olduğunu unutmayın. Örneğin Türkiye için yaz ayı haziran, temmuz ve ağustos aylarından oluşurken, güney yarımkürede yer alan bir ülkede bu aylar kışa dahildir. Mevsimlik ortalamalar, kuzey yarımküreye göre gösterilmektedir.
📈 Ekonomi
2023 yılı verilerine göre gayrisafi milli hasılası (GSMH) 15 milyar dolar, kişi başına düşen yıllık gelir ise %10,4 artışla, 1,4 bin dolardır. 2016 yılında tüketici enflasyonu %6 olarak hesaplanmıştır.
🏛️ Konsolosluk
Türkiye Cumhuriyeti'nin toplam 1 adet büyükelçilik, konsolosluk vb. misyonu bulunmaktadır. Detaylar için buraya bakabilirsiniz.
🏠 Şehirler6
🗺️ Harita
📹 Seyahat videoları4
Bilgilendirme
Bu sayfada ki bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve herhangi bir teminat sağlamaz. İstatistiksel veriler açık kaynaklardan yararlanarak derlenmiş olmakla birlikte güncel olmayan içerik barındırabilir. Bazı ülkelerin uyguladığı kısıtmalar, COVID-19’a karşı tamamen aşılanmış kişiler için daha esnek olabilir. Bazı aşılar belirli yerlerde kabul edilmeyebilir, bu nedenle seyahatiniz öncesinde resmi kaynaklardan teyit edin.